Downforce nedir?

Downforce , kısaca havanın aracı yere bastırma gücü demektir. Bu güç , yarış otomobillerinin üzerindeki aerodinamik parçaların açısı ayarlanarak arttırılıp azaltılabilir. Ayarlanabilir aerodinamik parçaların en büyük ve en etkilileri özellikle aracın burun kısmı ve arka kısmındaki "kanat"lardır. Bu parçalarla birlikle , aracın üzerinde ve yan kısımlarında farklı pek çok irili ufaklı aerodinamik parçalar bulunmakta ve gerekli durumlarda bu parçalarla da ayar yapılabilmektedir.
Peki downforce ayarı bize ne kazandırır?
Önce bir test yapmanızı tavsiye ediyorum ; Kendi aracınızda yolda giderken elinizi camdan dışarı çıkarın ve eliniz hangi açıdayken hava nasıl bir etki yaratıyor kendiniz görün. Eğer rüzgarı elinizin altına alacak şekilde bir açı seçerseniz hava , elinizi yukarıya doğru kaldıracak (uçakların yerden havalanma prensibi) , rüzgarı elinizin üzerine doğru alırsanız da elinizi kuvvetle aşağı bastıracaktır. Üstelik elinizin açısını ufak da olsa her değiştirdiğinizde bu kaldırma veya yere bastırma gücü de o oranda değişecektir. İşte bu prensip çerçevesinde "yerden havalanmaması gereken" yarış araçlarına , havayı yönlendirecek parçalar takılır. Ancak bu parçaların açı ayarı çok çok önemlidir.


Yüksek downforce ayarı seçildiğinde , aracın üzerinden geçen hava akımı , yüksek açılı olarak ayarlanmış aerodinamik parçalara takılacak ve dolayısı ile bu parçalar üzerinde yüksek bir basınç oluşturacaktır. Bu durumda araç yere daha büyük bir kuvvetle yapışacaktır. Bu şekilde , virajlı ve yavaş etaplarda yol tutuş inanılmaz ölçüde arttırılabilir. Ancak bu durumda aracın üzerinden geçip giden hava akımı , kuvvetli dirençlerle karşılaşacağı için aracın hızı kesilecek ve yüksek süratlere rahatça çıkamayacaktır.
Düşük downforce seçildiğinde ise durum bunun tam tersi olacaktır. Kanat açıları düşük olduğu için , hava akımı , aracın üzerinden çok daha kolay geçip gidecek , hiçbir engele takılmayacak (veya az takılacak) ve bu durumda havanın sürtünmesi azalacağı için de araç çok daha yüksek süratlere çok daha kolayca çıkabilecektir. Ancak bu durumda da , virajlı ve yavaş bölümlerde , aracın üzerinden geçen hava akımı , aracı yere kuvvetle bastırabilecek kadar yüksek bir basınç oluşturamayacağı için (kanat açıları düşük , hava , kanatlara çarpıp yeterli basıncı oluşturamıyor) yol tutuş ciddi derecede bozulacaktır. İşte bu yüzden bu iki durum arasında stratejik bir denge yakalamak , ciddi bir tecrübe , bilgi ve bol bol test gerektirmektedir.
Bu ayarları , yarışılacak pistin karakterine ve ekibin yarış stratejisine göre yapabilmek , rakip araçlara karşı paha biçilmez birkaç saliselik farkları elde edebilmek için birincil temel şarttır.
Günlük araçlarımızda , bu konunun önemini görebilecek hızlara ve kullanım şekillerine yakın olamayacağımız için bu tür aerodinamik parçalar genellikle görsellikten başka bir fonksiyon taşımazlar. Kuşkusuz etkilidirler ama bunu kullanım esnasında hissedemeyiz.
Hepimize güvenli sürüşler dilerim..